Welkom op de website van de Monitor Overijssel 2018-II!

Wij informeren u met de Monitor Overijssel 2018-II over de uitvoering van de Begroting 2018, tot en met de peildatum 9 oktober 2018. De Monitor Overijssel 2018-II is de tweede tussentijdse rapportage van 2018. Voor iedere prestatie uit de Begroting 2018 geven we een prognose of deze volledig (groen), deels (oranje) of niet (rood) wordt gerealiseerd. De financiële kleurscore geeft aan in welke mate het budget wordt besteed in dit begrotingsjaar. De inhoudelijke en financiële kleurscore leiden tot een integrale kleurscore. De kleurscores voor de prestaties bepalen we aan de hand van de vastgestelde systematiek. De uitgebreide toelichting op de kleurensystematiek vindt u op de site van de Monitor Overijssel, via de knop ‘leeswijzer’ in de bovenste menubalk op de website.

De Monitor 2018-II levert qua kleurscores het volgende beeld op:

De toelichting op de oranje en rode kleurscores vindt u op de website bij de diverse prestaties. Onderstaand lichten we een aantal ontwikkelingen, aandachtspunten en afwijkingen toe.

Deze inleidende samenvatting geeft invulling aan onze toezegging u onderwerpen voor te leggen die voor bijsturing in aanmerking komen, voornamelijk de oranje en rode kleurscores. Aan de hand van deze onderwerpen willen wij graag met u in gesprek over de te volgen koers.

Kansen voor Overijssel: Interbestuurlijk Programma
In de Monitor 2018 - I maakten wij melding van Kansen voor Overijssel en de Regiodeals van het kabinet. Vanuit Overijssel zijn er vijf voorstellen voor een Regiodeal ingediend. Over de inhoud van de deals hebben wij u schriftelijk geïnformeerd (PS/2018/687). Wij hebben deze voorstellen ondersteund, zonder bindende toezegging voor een financiële bijdrage. We verwachten dat het kabinet medio november besluit welke voorstellen worden uitgewerkt tot een Regiodeal. Dan wordt ook bekend welke financiële bijdrage van de provincie Overijssel wordt gevraagd. U besluit daarna over een eventuele financiële bijdrage uit de € 210 miljoen die hier bij de behandeling van de
Perspectiefnota voor is vrijgespeeld.

We gaan in gesprek met de indieners van de voorstellen die niet door het kabinet worden uitgewerkt tot een Regiodeal, om te bepalen hoe deze opgaven toch kunnen worden aangepakt.

Strategieontwikkelingen in volle gang
Zoals vermeld in de Begroting 2019 spelen vijf grote transities een bepalende rol in de opgaven voor de economie, de leefbaarheid en de fysieke omgeving. Het gaat hierbij om:

• Energietransitie (klimaatmitigatie): reduceren van de CO2-uitstoot door verduurzaming van de energievoorziening, van verkeer en vervoer, van de landbouw en van het landgebruik;
• Klimaatadaptatie: het klimaatbestendig maken van onze leefomgeving;
• Circulaire economie: zuinig omgaan met grondstoffen en hergebruik, vergroenen én verdienen;
• Verduurzaming van het landelijk gebied: versterking van natuur en biodiversiteit, verduurzaming van Agro&Food-ketens.
• Digitalisering: kansen om nieuwe technologieën in te zetten en innovatie in maatschappelijke vraagstukken.

In de Begroting hebben we aangegeven hiervoor samenhangende strategieën te ontwikkelen. Dit is in volle gang. We leggen hierbij verbindingen tussen de transities onderling en met de Omgevingsvisie.
We geven uitvoering aan een regionaal adaptatieplan om onze leefomgeving weerbaar te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering. Hiermee hebben we een goede basis gelegd voor het onderdeel klimaatadaptatie uit het Interbestuurlijk Programma waarvoor dit jaar een Bestuursakkoord wordt afgesloten. We hebben als eerste provincie een provinciale stresstest uitgevoerd. Op basis van de uitkomsten overleggen we met regionale partners over geschikte maatregelen.

Met het programma Nieuwe Energie Overijssel werken we met diverse partijen aan 20% duurzame energieproductie in 2023. Samen ontwikkelen we regionale klimaat- en energiestrategieën. Hierin leggen we vast wat we regionaal gaan doen om de nationale doelstellingen voor CO2-reductie voor 2030 te halen met een doorkijk naar 2050. Gelijktijdig maken we werk van initiatieven uit de samenleving.

We komen dit jaar met een programma circulaire economie 2018-2019. In dit programma vertalen we met partners de landelijke transitie-agenda’s naar Overijssel. We koppelen ze aan de sterke kanten van Overijssel, aan de (top)sectoren en aan activiteiten uit lopende programma’s. Bij de Perspectiefnota 2019 heeft u €500.000,- beschikbaar gesteld voor het programma circulaire economie.

We zijn gestart met het ontwikkelen van een strategie voor de verduurzaming van het landelijk gebied. We brengen in beeld hoe we verduurzaming van het landelijk gebied meer in samenhang kunnen oppakken, inspelend op nieuwe ontwikkelingen. Dat doen we met onze partners van Samen Werkt Beter, gemeenten en in afstemming met u. We ronden deze strategie in het voorjaar van 2019 af.

Aantrekkelijke leefomgeving

Regiodeal Toekomstgerichte erven

Overijssel heeft Toekomstgerichte erven aangemeld als Regiodeal. Toekomstgerichte erven stimuleert erfeigenaren in het landelijk gebied hun erf in één keer structureel te verduurzamen en te verbeteren. Hiermee maken we alle erven in Overijssel klaar voor de toekomst. Dit vraagt bundelen en toegankelijk maken van kennis. Ervencoaches helpen erfeigenaren keuzes te maken. Met deze aanpak is ervaring opgedaan in Tubbergen/Dinkelland, Hof van Twente, Almelo en Raalte. Met de Regiodeal willen we dit uitbreiden naar de hele provincie.

Natuur voor elkaar voortvarend van start

U heeft in december 2017 nieuwe ambities voor het natuurbeleid vastgesteld. Beleven, beschermen en benutten van natuur staan centraal. Het uitvoeringsprogramma Natuur voor elkaar geeft hieraan invulling tot eind 2019.

Verschillende uitvoeringsprojecten zijn gestart en deels gerealiseerd. Zo maken in zeven gebieden lokale partijen meerjarige afspraken over ontwikkeling en beheer van het landschap. Verschillende projecten lopen waarin partners en inwoners met fysieke maatregelen het leefgebied van de aandachtsoorten uit Overijssel verbeteren. In september vond een groot symposium plaats waarin gemeenten inspiratie en praktische handreikingen kregen voor vergroening in kernen en wijken.

Luchtvaart

Bij een herziening van het luchtruim en een discussie over de luchtvaart in Nederland is een transparant, navolgbaar en zorgvuldig proces van groot belang. Hier zetten wij op in bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Voor de grote luchtvaart hebben wij geen bevoegdheden. De praktijk van Lelystad Airport leert ons dat intensivering van het luchtruimgebruik gevolgen heeft voor de woon- en leefomgeving. Inbreng van onze regionale expertise over de ruimtelijke, fysieke en economische omgeving en onze regionale contacten met gemeenten, maatschappelijke organisaties, ondernemers en inwoners vinden wij essentieel. Wij zien deze inhoudelijke rol in alle fasen van het proces rondom de herindeling en de Luchtvaartnota, startend bij het ontwerpproces.

Krachtige economie

Groei zet onverminderd door

De economie groeit onverminderd door. Onze stimuleringsprogramma’s op het vlak van bedrijvenlocaties, human capital, MKB/ondernemerschap, innovatie, internationalisatie en vrijetijdseconomie sluiten goed aan op de behoeften van het bedrijfsleven. Zo ondersteunen we steeds meer familiebedrijven, bijvoorbeeld rond bedrijfsopvolging. Steeds meer bedrijven zetten stappen op het gebied van organisatorische (sociale) innovatie. De koplopers op dit gebied zetten wij in als inspiratiebron.

Mismatch arbeidsmarkt blijft aandachtspunt

Het bedrijfsleven ziet de mismatch op de arbeidsmarkt als een van de grootste uitdagingen. Het  uitvoeringsprogramma ‘Iedereen in Overijssel doet mee’ (PS/2017/922) is opnieuw afgestemd op de actualiteit op de arbeidsmarkt. We werken samen met de regio’s Twente en Zwolle aan regionale scholingsfondsen voor vak- en omscholing. Als voorloper op het scholingsfonds hebben de technische branches de Techniekuitdaging Overijssel opgezet. Binnen dit project worden mensen geschoold voor werk in de techniek (200 leerwerktrajecten), bijgeschoold (250 scholingstrajecten), of bijgeschoold tot instructeur of docent in het beroepsonderwijs (20 scholingstrajecten). Er is veel belangstelling voor de regeling 1000 kansen voor kwetsbare groepen. Hiervoor hebben we 1016 aanvragen ontvangen.

Infrastructurele problemen spoor

Keolis rijdt sinds december 2017 de treindiensten Zwolle-Kampen (Kamperlijn) en Zwolle-Enschede. Met de start van deze concessies hebben wij verbeteringen doorgevoerd: de treinen rijden elektrisch en reizigers kunnen met ‘Blauwnet’ zonder uit- en inchecken overstappen tussen alle Overijsselse treindiensten. Prorail bouwde de nieuwe stroomvoorziening op beide trajecten niet optimaal waardoor de treinen van Keolis niet snel kunnen optrekken. We overleggen met Prorail en andere betrokkenen over een oplossing. Er zijn afspraken gemaakt om de stroomvoorziening op het traject Zwolle-Enschede het komende jaar te verbeteren.

Omdat Prorail het IC-perron in Zwolle niet op tijd af had, rijdt de IC Zwolle-Enschede pas sinds 27 augustus 2018 over het hele traject. Hiermee is de capaciteit vergroot en de reistijd Enschede-Zwolle veertien minuten verkort. 

Door fouten van Prorail rijdt de Kamperlijn 100 in plaats van 140 km/u. De trein stopt daardoor niet op Zwolle-Stadshagen. Met ProRail, Keolis en de gemeente Zwolle en Kampen vinden bestuurlijke overleggen plaats om te komen tot een acceptabele oplossing.

De treindienst Hengelo-Bielefeld startte later dan gepland op het traject tussen Hengelo en Bad Bentheim. Oorzaak zijn technische problemen aan het nieuwe treinmaterieel, die te maken hebben met het omschakelen van het Duitse naar het Nederlandse stroomsysteem. De problemen zijn nog niet volledig opgelost, wat leidt tot rituitval op het traject naar Nederland.

Goed Bestuur

Samen voor goed bestuur: vanuit die insteek maken we ons sterk voor een goed functionerend en betrouwbaar openbaar bestuur in Overijssel.

Trends en ontwikkelingen

De kwaliteit van het openbaar bestuur wordt ook bepaald door de mate waarin de overheid in staat is om in te spelen op veranderingen, trends en ontwikkelingen. Het ontwikkelen en delen van kennis hierover en het signaleren en agenderen, zien wij als belangrijke rol van de provincie. Gemeenten waarderen onze inzet. Actuele thema’s waar we op inspelen zijn: burgerschap, versterking lokale en regionale journalistiek; ondermijning en integriteit; ontwikkelingen op lokaal niveau als energietransitie en vraagstukken binnen het sociaal domein (ook in relatie tot een eventuele provinciale rol).

Financiële positie gemeenten sociaal domein

Veel gemeenten kampen met tekorten in het sociaal domein, waardoor hun financiële positie verzwakt. We hebben het initiatief genomen binnen het IPO te bespreken wat we hierin als provincies samen kunnen betekenen. Door samen op te trekken, zijn we effectiever.

Studio Vers Bestuur
Met het programma Studio Vers Bestuur werken we aan bestuurlijke en democratische vernieuwing. Door te doen en te ervaren komen we tot inzichten die we delen. We helpen gemeenten door het begeleiden van experimenten, het ondersteunen van een bestuurdersnetwerk, het begeleiden van gesprekken over nieuwe rolinvulling van de raad en het meedenken over het betrekken van ‘unusual suspects’ (bijvoorbeeld bij het uitwerken van ‘open’ coalitieakkoorden).

Archivering loonadministratie
Zoals in Kerntaak 10 verantwoord, hebben wij hebben melding gedaan aan en zijn in overleg met de Belastingdienst over het ontbreken van loonbelastingverklaringen van medewerkers. Herstelmaatregelen zijn gaande.

Participatiewet
Tijdens de commissievergadering Bestuur en Financiën op 29 november 2017 heeft u gevraagd naar de Participatiewet in relatie tot het Shared Service Centrum ONS (SSC ONS). SSC ONS heeft  net als wij, een opgave te realiseren in de vorm van participatiebanen voor de doelgroep arbeidsgehandicapten. Voor het SSC ONS geldt dat zij in 2018 ruim twee banen van 25,5 uur per week moeten realiseren. De opgave voor dit jaar wordt waarschijnlijk niet gehaald, maar ze zijn op dit moment wel bezig met de invulling ervan.

De provincie moet voor de Participatiewet over 2018 gemiddeld 20 banen van 25,5 uur realiseren. Het aantal banen bedraagt nu ca. 24. We hebben daar een forse inhaalslag gemaakt en zitten nu nog net onder de gemiddelde norm.

In vervolg op onze de toezegging in de vergadering van 20 juni 2018 om te zien of deelname in het ‘het talenttraject voor theoretisch opgeleiden met een arbeidsbeperking’ (project in de regio Arnhem- Nijmegen) voor ons zinvol is, hebben we besloten samen te gaan werken  met de stichting Werken Op Maat. Deze stichting is gespecialiseerd in het plaatsen van hoger opgeleiden met een arbeidsbeperking. In andere regio’s hebben zij positieve resultaten bereikt.